การทำผ้าบาติก

 ก่อนการปฏิบัติงานควรเตรียมเครื่องมือและวัสดุในการทำงานไว้ให้พร้อม
เพื่อความสะดวกในการปฏิบัติงานและช่วยให้สร้างสรรค์ผลงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

วัสดุอุปกรณ์ที่จำเป็นมีดังต่อไปนี้

1.ผ้า
            ผ้าที่ใช้ทำผ้าบาติกควรเป็นผ้าที่ทอจากเส้นใยธรรมชาติและมีเนื้อบาง
ในปัจจุบันนิยมใช้ทั้งผ้าชนิดเนื้อบางจนถึงเนื้อหนาขึ้นอยู่กับความต้องการของผู้ทำ
ได้แก่ ผ้าซันฟอร์ไรด์ ผ้าลินิน ผ้าไหม ผ้าแพรเยื่อไม้ เป็นต้น

2.สี
             สีที่ใช้ในงานบาติกมีหลายชนิด ที่นิยมใช้ในปัจจุบันเป็นสีย้อมผ้าประเภทย้อมเย็น
ละลายน้ำได้และมองเห็นสีโดยตรง โดยมากมักจะอยู่ในกลุ่มสีรีแอคทีฟเนื่องจากใช้สะดวก
และมีกระบวนการไม่ยุ่งยาก

3. เทียน
            เทียนที่ใช้เขียนผ้าประกอบด้วยขี้ผึ้งมากเทียนจะเหนียว ถ้าผสมพาราฟีนมากเทียนจะเปราะ
หรืออาจใช้เทียนผสมสำเร็จที่มีจำหน่ายอยู่ทั่วไปก็ได้

4.ปากกาเขียนเทียน(JANTING)
            เป็นเครื่องมือสำหรับใช้เขียนลวดลายเทียนลงบนผ้า มีขนาดแตกต่างกันทั้งเส้นเล็ก
เส้นกลาง และเส้นใหญ่หรืออาจใช้แปรงทาเล็กเกอร์แบ่งเป็นซีกๆ จุ่มเทียนเขียนลายบนผ้าก็ได้
แต่วิธีนี้ใช้จะได้เส้นใหญ่ไม่สามารถเขียนลายที่ละเอียดได้

5.กรอบไม้
            เป็นกรอบไม้สี่เหลี่ยมมีหลายลักษณะ ใช้สำหรับขึงผ้าในเวลาเขียนผ้าในเวลาเขียนเทียน

6.พู่กัน
            พู่กันสำหรับระบายสีใช้ได้ทั้งชนิดกลมและชนิดแบนควรเตรียมไว้หลายขนาด

7.ภาชนะผสมสี
            อาจใช้ถ้วยพลาสติก ถ้วยแก้ว ถ้วยสแตนเลส แล้วแต่ต้องการและควรให้มีปริมาณเพียงพอที่จะใช้งาน

8.โซเดียมซิลิเกรต
            ใช้สำหรับทาบรผ้า เพื่อให้สีติดทนนาน

ขั้นตอนการทำผ้าบาติกเพ้นท์สี
            การทำผ้าบาติกโดยวิธีการเพ้นท์ลวดลายได้ตามต้องการ เพราะเราสามารถระบายสีได้หลายสีลง
ผ้าผืนเดียวกันสะดวกและรวดเร็วกว่าวีธีย้อม ช่วยให้เกิดความสวยงามแปลกตาขึ้นมี ขั้นตอนดังนี้

1.การออกแบบลวดลาย
           ก่อนปฎิบัติงานทุกครั้งควรมีการออกแบบลวดลายและกำหนดกลุ่มสีที่จะใช้ให้เหมาะสมกับชิ้นงาน
แล้วใช้ดินสอเขียนผ้าร่างลวดลายลงบนผ้าเตรียมไว้

2.การเขียนลวดลาย
            เป็นขั้นตอนสำคัญของการทำผ้าบาติก การเขียนเทียนที่ดีส่งผลให้ขั้นตองการลงสีสมบูรณ์ขึ้น
เทียนที่เขียนผ้าต้องซึมทะลุผ้าด้านหน้าและด้านหลังจึงจะสามารถกันสีย้อมได้ เรานำผ้าที่ร่างลวดลาย
ไว้แล้วนั้นมาขึงบนกรอบไม้แล้วใช้เครื่องมือเขียนเทียนตักน้ำเทียนเขียนลงบนผ้าตามลวดลายนั้น
จนเสร็จ (สำหรับผู้ที่มีความชำนาญก็ไม่จำเป็นต้องร่างลวดลายไว้ก่อน สามารถเขียนเทียนลงบนผ้าได้เลย)

3.การระบายสีลงบนผ้า
             ผสมสีย้อมเตรียมไว้แล้วใช้ภู่กันจุ่มสีระบายลงบนผ้าอย่างระมัดระวัง อย่าให้สีซึมเลอะไปในบริเวน
ที่ไม่ต้องการจะทำให้เกิดข้อบกพร่องในงานได้เมื่อสีที่ระบายแห้งสนิทดีแล้วจึงทาด้วยโซเดียมซิลิเกรต
ให้ทั่วผ้าทิ้งไว้ประมาณ 1-2 ชั่วโมง

4.การต้มละลายเทียน
             เป็นขั้นตอนสุดท้ายของการทำผ้าบาติก โดยนำผ้าที่ทาเคลือบด้วยโซเดียมซิลิเกรตไปล้างน้ำ
ขณะล้างน้ำจะมีสีส่วนเกินจำนวนหนึ่งละลายออกมากับน้ำจึงต้องหมั่นเปลี่ยนน้ำอยู่เสมอ ขยี้ผ้าเบาๆ
จนน้ำที่ซักผ้าใสไม่นำอ่างใส่น้ำพอประมาณตั้งไฟให้น้ำเดือดเติมผงซักฟอกและโซดาแอสเล็กน้อย
แล้วนำผ้าที่ล้างโซเดียมซิลิเกรตแล้วนั้นลงต้มเพื่อละลายเทียน จนเทียนละลายออกหมด
จึงนำมาซักน้ำจนผ้าสะอาดก็จะได้ผลงานผ้าบาติกเพ้นท์สีที่สวยงาม